ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

5 Αυγούστου 2016          ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ           Αρ. Φύλλου 145

____________________________________________________

ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 80

Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις:

α) του άρθρου 68, παρ. 1 και 2 του Ν. 4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ) - δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις» (Α΄ 143), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 10, παρ. 23 του Ν. 4337/2015 (Α΄ 129).

β) του άρθρου 13, παρ. 6α του Ν. δ/τος 496/1974 «Περί λογιστικού των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου» (Α΄ 204).

γ) του άρθρου 90 του Κώδικα, ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ/τος 63/2005 «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα» (Α΄ 98).

2. Την αριθ. Υ29/8.10.2015 απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Γεώργιο Χουλιαράκη» (Β΄ 2168).

3. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις του παρόντος Προεδρικού διατάγματος δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού.

4. Την 130/2016 γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με πρόταση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1

Πεδίο εφαρμογής

1. Οι διατάξεις του παρόντος Προεδρικού διατάγματος εφαρμόζονται σε όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης. Όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρεται Υπηρεσία Δημοσιονομικού Ελέγχου (Υ.Δ.Ε.) νοείται η αρμόδια οικονομική υπηρεσία του φορέα.

2. Οι ανωτέρω διατάξεις έχουν ανάλογη εφαρμογή στις πιστώσεις που μεταβιβάζονται από τους κύριους στους δευτερεύοντες διατάκτες και στις δαπάνες των Ενόπλων Δυνάμεων.

Άρθρο 2

Ανάληψη υποχρέωσης

1. Για την εφαρμογή του παρόντος Προεδρικού διατάγματος «ως ανάληψη υποχρέωσης νοείται η διοικητική πράξη με την οποία γεννάται ή βεβαιώνεται υποχρέωση του Δημοσίου και των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης έναντι τρίτων» (νομική δέσμευση-άρθρο 66, παρ.1, Ν. 4270/2014).

2. α. Προκειμένου να αναληφθεί έγκυρα οποιαδήποτε υποχρέωση ή να εκτελεσθεί οποιαδήποτε δαπάνη από τους φορείς του άρθρου 1, εκδίδεται από το διατάκτη ή το κατά νόμο εξουσιοδοτημένο όργανο σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης με την οποία δεσμεύεται η αναγκαία πίστωση και εγκρίνεται, όσον αφορά στους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, η πραγματοποίηση της δαπάνης (δημοσιονομική δέσμευση).

β. Για τους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης η έκδοση της απόφασης ανάληψης υποχρέωσης διενεργείται σε συνέχεια της απόφασης έγκρισης πραγματοποίησης της σχετικής δαπάνης από το αρμόδιο όργανο του φορέα.

3. Κατ’ εξαίρεση για δαπάνες που πραγματοποιούνται εκτάκτως, καθώς και για τις λοιπές δαπάνες του άρθρου 9 του παρόντος, η δέσμευση των σχετικών πιστώσεων διενεργείται κατά τις διατάξεις του άρθρου αυτού.

4. Ειδικά, όσον αφορά στις δαπάνες για την πραγματοποίηση προμηθειών, παροχή υπηρεσιών και εκτέλεση δημόσιων έργων, η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδίδεται πριν από την υπογραφή της σχετικής διακήρυξης όπου απαιτείται, από το αρμόδιο όργανο του οικείου φορέα.

5. Σε περίπτωση πληρωμής τόκων, η σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης και η εντολή μεταφοράς και πίστωσης λογαριασμού με την οποία εξοφλείται το χρηματικό ένταλμα πληρωμής της δαπάνης από την οποία απορρέουν οι τόκοι εκδίδονται αυθημερόν.

Άρθρο 3

Τύπος και περιεχόμενο απόφασης ανάληψης υποχρέωσης

1. Η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης, με την οποία εγκρίνεται και αναγνωρίζεται ταυτόχρονα από το διατάκτη ή το κατά νόμο εξουσιοδοτημένο όργανο η πραγματοποίηση δαπανών, περιλαμβάνει απαραίτητα:

α. Τις διατάξεις των νόμων ή κανονιστικών πράξεων, με τις οποίες επιτρέπεται η πραγματοποίηση της συγκεκριμένης δαπάνης.

β. Το είδος, πλήρη αιτιολόγηση της δαπάνης με σαφή αναφορά στη συγκεκριμένη δραστηριότητα που εξυπηρετείται από την πραγματοποίησή της και στο χρόνο υλοποίησής της.

γ. Το ύψος της συνολικής επιβάρυνσης που προκαλείται στον προϋπολογισμό του φορέα, καθώς και την κατανομή αυτής κατ’ έτος σε περίπτωση τμηματικής πραγματοποίησης της δαπάνης σε περισσότερα του ενός οικονομικά έτη.

δ. Τον αριθμό της απόφασης προέγκρισης (προηγούμενης έγκρισης) της πολυετούς υποχρέωσης.

ε. Το/τα οικονομικό/ά έτος/η πραγματοποίησης της δαπάνης.

στ. Τον τίτλο και τον κωδικό αριθμό του φορέα και του ειδικού φορέα, καθώς και τον κωδικό αριθμό εξόδου.

2. Επί της απόφασης της παραγράφου 1 συντάσσεται παρά πόδας πράξη-βεβαίωση του Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών του οικείου φορέα περί: α) ύπαρξης σχετικής πίστωσης στον προϋπολογισμό του και, ειδικά για τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, εντός του ποσοστού διάθεσης αυτής και β) δέσμευσης ισόποσης πίστωσης για την πληρωμή της δαπάνης.

3. Η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης, με τη σχετική βεβαίωση του Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών, αναρτάται στο διαδίκτυο (πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ») και λαμβάνει μοναδικό αριθμό διαδικτυακής ανάρτησης (ΑΔΑ) που αναγράφεται επί του σώματος αυτής.

Άρθρο 4

Διαδικασία για την έκδοση της απόφασης ανάληψης υποχρέωσης

1. Για την έκδοση της απόφασης ανάληψης υποχρέωσης ακολουθείται η εξής διαδικασία:

α. Κατόπιν τεκμηριωμένου αιτήματος του διατάκτη, ο Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών καταρτίζει σε δύο (2) αντίτυπα το σχέδιο της σχετικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης και συντάσσει βάσει των τηρούμενων στοιχείων τη βεβαίωση της παρ. 2 του άρθρου 3 του παρόντος, εφόσον: i) συντρέχουν οι οριζόμενες στο άρθρο 66 παρ. 2 του Ν. 4270/2014, όπως ισχύει, προϋποθέσεις, ii) η δαπάνη στην οποία αφορά είναι νόμιμη κατά την έννοια του άρθρου 91, παρ. 2, εδάφιο β’ του Ν. 4270/2014, iii) η σχετική απαίτηση δεν έχει υποπέσει σε παραγραφή και iv) το αίτημα για την έκδοση της σχετικής απόφασης ανάληψης προηγείται οποιασδήποτε άλλης ενέργειας πραγματοποίησης της δαπάνης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο παρόν διάταγμα.

Κατά τον ως άνω ασκούμενο έλεγχο εξετάζονται και τα παρεμπιπτόντως αναφυόμενα ζητήματα. Παράλληλα, καταχωρεί το ποσό αυτής στα τηρούμενα λογιστικά βιβλία και δεσμεύει, μέσω του πληροφοριακού συστήματος (π.σ.) που διαθέτει, την αντίστοιχη πίστωση στον εκτελούμενο προϋπολογισμό του οικείου φορέα, λαμβάνοντας εξ αυτού (π.σ.) μοναδικό αριθμό καταχώρισης.

Ακολούθως, αποστέλλει το υπόψη σχέδιο απόφασης στο διατάκτη για υπογραφή και, μετά την επαναφορά ενός αντιτύπου αυτής, προβαίνει στην ανάρτησή της στο διαδίκτυο (πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ») και στην καταχώρισή της στο Μητρώο Δεσμεύσεων, καθώς και στις λοιπές νόμιμες ενέργειες για την εκτέλεση της δαπάνης.

β. Σε περίπτωση μη υπογραφής του σχεδίου της απόφασης από τον διατάκτη εντός διμήνου, ο τελευταίος οφείλει να ζητήσει από τον Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών την ανάκληση δέσμευσης της σχετικής πίστωσης.

γ. Σε περίπτωση που υπάρχει διαθέσιμη πίστωση αλλά δεν συντρέχουν οι λοιπές νόμιμες προϋποθέσεις παροχής της βεβαίωσης της παρ. 2 του άρθρου 3 του παρόντος, ο Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών ενημερώνει εγγράφως τον διατάκτη και, εφόσον ο τελευταίος εμμένει στο αίτημά του για προώθηση της διαδικασίας δέσμευσης πίστωσης: i) παρέχει την βεβαίωση και εκτελεί τις λοιπές διαδικασίες του παρόντος άρθρου και ii) ενημερώνει εγγράφως την αρμόδια Δημοσιονομική Υπηρεσία Εποπτείας και Ελέγχου (Δ.Υ.Ε.Ε.) του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, σε κάθε περίπτωση, για τους σκοπούς του άρθρου 171 του Ν. 4270/2014 και του άρθρου 10 του παρόντος και, αν ο φορέας είναι εποπτευόμενος, τον προϊστάμενο οικονομικών υπηρεσιών του εποπτεύοντος φορέα ή τον Ελεγκτή Νομιμότητας αναφορικά με τους ο.τ.α..

2. α. Σε περίπτωση μη εκτέλεσης εν όλω ή εν μέρει της απόφασης ανάληψης υποχρέωσης εντός του οικονομικού έτους στο οποίο αυτή αναφέρεται ή επίτευξης χαμηλότερου συμβατικού τιμήματος μετά την απόφαση κατακύρωσης του σχετικού διαγωνισμού, αυτή ανατρέπεται άμεσα μετά από σχετική ανακλητική απόφαση του οικείου διατάκτη για ολική ή μερική διαγραφή του επιπλέον ποσού που δεσμεύτηκε.

β. Πράξεις ανατροπής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης (ανακλητικές αποφάσεις), που εκδίδονται με ημερομηνία 31 Δεκεμβρίου εκάστου έτους, ισχύουν από την ημερομηνία αυτή και αναρτώνται στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» το αργότερο έως την 31η Ιανουαρίου του επόμενου έτους.

γ. Για τους φορείς Γενικής Κυβέρνησης, στους οποίους η αρμοδιότητα έγκρισης των δαπανών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2 παρ. 2β, ασκείται από συλλογικό όργανο, η απόφαση ανάκλησης της δέσμευσης, εφόσον φέρει ημερομηνία 31 Δεκεμβρίου, δύναται να προηγείται της σχετικής εγκριτικής απόφασης η οποία εκδίδεται εντός του α’ δεκαπενθημέρου του Ιανουαρίου του επόμενου οικονομικού έτους.

3. Με την έναρξη κάθε οικονομικού έτους και πριν από την ανάληψη οποιασδήποτε νέας υποχρέωσης, δεσμεύονται στον προϋπολογισμό του οικείου φορέα άμεσα και κατ’ απόλυτη προτεραιότητα, με ευθύνη των Προϊστάμενων Οικονομικών Υπηρεσιών, πιστώσεις που: α) έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο πολυετών υποχρεώσεων κατά το μέρος που αφορούν στη δαπάνη που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του εκτελούμενου προϋπολογισμού και

β) αφορούν στο ανεκτέλεστο μέρος συμβατικών υποχρεώσεων ή/και απλήρωτες υποχρεώσεις και ληξιπρόθεσμες οφειλές. Νέες υποχρεώσεις αναλαμβάνονται σε βάρος του εναπομείναντος υπολοίπου μετά τις δεσμεύσεις πιστώσεων κατά τα ανωτέρω.

4. Οι διακηρύξεις, οι αποφάσεις ανάθεσης και οι συμβάσεις που συνάπτονται για λογαριασμό των φορέων Γενικής Κυβέρνησης αναφέρουν απαραίτητα τον αριθμό και τη χρονολογία της απόφασης ανάληψης υποχρέωσης, τον αριθμό καταχώρισής της στα λογιστικά βιβλία του οικείου φορέα, καθώς και τον αριθμό της απόφασης έγκρισης της πολυετούς ανάληψης σε περίπτωση που η δαπάνη εκτείνεται σε περισσότερα του ενός οικονομικά έτη.

Άρθρο 5

Αναλήψεις δαπανών δημοσίων επενδύσεων

1. Τίτλο για την ανάληψη υποχρεώσεων σε βάρος του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.) αποτελούν οι Συλλογικές Αποφάσεις (Σ.Α.) Έργων ή Μελετών που εκδίδονται κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 80, παρ. 1 του Ν. 4270/2014.

2. Με τις κατά τα ανωτέρω εκδιδόμενες αποφάσεις εγκρίνεται: α) η διάθεση των συνολικών ετήσιων πιστώσεων των έργων ή μελετών που περιλαμβάνει η κάθε Σ.Α., β) η ένταξη κάθε έργου στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (με διακριτό κωδικό αριθμό και τίτλο), γ) η ολική δαπάνη για την πραγματοποίηση του έργου, δ) η διάθεση των απαιτούμενων ετήσιων πιστώσεων αναλυτικά για κάθε έργο που περιλαμβάνει κάθε Σ.Α., ε) η υπολειπόμενη δαπάνη, συμπεριλαμβανομένης της πίστωσης του τρέχοντος έτους που επιμερίζεται στα επόμενα έτη για την αποπεράτωση του έργου, στ) ειδικές διατάξεις, και κάθε άλλο στοιχείο που απαιτείται για την ένταξη του έργου στη Σ.Α., και ζ) ο φορέας υλοποίησης κάθε έργου.

3. Σε περίπτωση ανακατανομής των αρχικών πιστώσεων, τίτλο για την ανάληψη υποχρεώσεων σε βάρος του Π.Δ.Ε. αποτελεί η αρχική απόφαση έγκρισης ή τροποποίησης της Σ.Α., συνοδευόμενη από την απόφαση του διατάκτη ή του Περιφερειάρχη, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 78 και στην υποπερ. ββ’ της περ. β’ της παρ. 4 του άρθρου 80 του ανωτέρω νόμου.

Άρθρο 6

Τμηματικές πληρωμές και Πολυετείς Υποχρεώσεις

1. α. Η πληρωμή υποχρεώσεων μπορεί να γίνεται και τμηματικά, με την έκδοση περισσότερων του ενός χρηματικών ενταλμάτων. Στην περίπτωση αυτή το πρώτο ένταλμα που εκδίδεται καταχωρείται στα λογιστικά βιβλία του οικείου φορέα, έναντι της υποχρέωσης που αναλήφθηκε, το δε υπόλοιπο της υποχρέωσης καταχωρείται στην ανάλογη στήλη των βιβλίων. Ταυτόχρονα, σημειώνεται στην αντίστοιχη στήλη η χρονολογία καταχώρησης, σε συσχετισμό πάντοτε με την αρχική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης.

β. Με τον ίδιο τρόπο καταχωρούνται και τα υπόλοιπα χρηματικά εντάλματα μέχρι και το τελευταίο, οπότε εάν υφίσταται αδιάθετο υπόλοιπο από την υποχρέωση, διενεργείται λογιστική ανατροπή του είτε κατά τη διάρκεια της χρήσης είτε στο τέλος της.

2. α. Για την ανάληψη υποχρεώσεων από τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης που προβλέπεται να βαρύνουν είτε τμηματικά είτε εξ ολοκλήρου τα επόμενα έτη του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής (Μ.Π.Δ.Σ.), στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι συμβάσεις μίσθωσης ακινήτων, εφαρμόζονται τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 67 του Ν. 4270/2014.

β. Για τις πολυετείς υποχρεώσεις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.) εφαρμόζεται η διαδικασία των διατάξεων του άρθρου 79, παρ. 2, του Ν. 4270/2014.

Άρθρο 7

Έλεγχος πορείας πιστώσεων

1. Οι Προϊστάμενοι Οικονομικών Υπηρεσιών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης ελέγχουν:

α. Την πιστή τήρηση των ανώτατων ετήσιων και τριμηνιαίων ορίων του προϋπολογισμού του οικείου φορέα και των διατάξεων του παρόντος.

β. Την ύπαρξη διαθέσιμης πίστωσης στους αντίστοιχους Κ.Α.Ε. του προϋπολογισμού του φορέα, προκειμένου να διενεργούνται δαπάνες νόμιμες και κανονικές.

γ. Την εξόφληση των τιμολογίων για προμήθεια αγαθών και παροχή υπηρεσιών εντός των προθεσμιών που προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις.

δ. Τη μη σώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών.

ε. Τη μεταφορά όλων των εκκρεμών και ανεξόφλητων υποχρεώσεων στο τέλος κάθε έτους, στο επόμενο οικονομικό έτος, και την πληρωμή τους κατά προτεραιότητα σύμφωνα με το άρθρο 4 του παρόντος.

2. Περαιτέρω: α. Παρακολουθούν συστηματικά τη διάθεση των πιστώσεων και δεν καταρτίζουν σχέδια αποφάσεων ανάληψης υποχρεώσεων, σε περίπτωση υπέρβασης του ποσοστού διάθεσης για τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης και των εγγεγραμμένων πιστώσεων για τους λοιπούς φορείς.

β. Παρακολουθούν τις ανειλημμένες υποχρεώσεις και αποστέλλουν σε μηνιαία βάση στις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών /Γ.Λ.Κράτους στοιχεία σχετικά με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις.

γ. Ελέγχουν και παρακολουθούν την εξέλιξη των υποχρεώσεων που αναλαμβάνει ο διατάκτης σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του και παρέχουν, όταν ζητηθεί από τις κατά νόμο αρμόδιες Υπηρεσίες, κάθε σχετική πληροφορία για την πορεία και τα υπόλοιπα των πιστώσεων, όπως έχουν διαμορφωθεί μετά την αφαίρεση των καταχωρημένων υποχρεώσεων, καθώς και την τήρηση των διατάξεων του άρθρου 72 του Ν. 4270/2014.

δ. Καταγράφουν και παρακολουθούν διακριτά στα λογιστικά βιβλία τις αναλήψεις υποχρεώσεων που δεν έχουν εκτελεστεί και ενημερώνουν μηνιαίως τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών/Γ.Λ.Κράτους.

3. Οι αρμόδιες Οικονομικές Υπηρεσίες ελέγχουν την τήρηση της διαδικασίας του παρόντος Προεδρικού διατάγματος και υποχρεούνται να μην προβαίνουν σε εκκαθάριση και ενταλματοποίηση δαπανών, εφόσον δεν πληρούνται οι οριζόμενες προϋποθέσεις.

Άρθρο 8

Τρόπος τήρησης Μητρώου Δεσμεύσεων

1. Οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης υποχρεούνται να καταγράφουν και να τηρούν σε ιδιαίτερο βιβλίο ή μηχανογραφικά κατά Προϋπολογισμό (Τακτικό/Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων) τις διοικητικές πράξεις με τις οποίες γεννάται ή βεβαιώνεται υποχρέωση του Δημοσίου ή άλλων φορέων της Γενικής Κυβέρνησης προς τρίτους. Το σύνολο των καταγεγραμμένων υποχρεώσεων αποτελεί το Μητρώο Δεσμεύσεων του κάθε φορέα.

2. Το Μητρώο Δεσμεύσεων τηρείται από την Οικονομική Υπηρεσία κάθε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης με ευθύνη του προϊσταμένου και περιλαμβάνει τουλάχιστον:

- Το οικονομικό έτος στο οποίο αυτό αναφέρεται.

- Τις εγκεκριμένες κατά ειδικό φορέα και κωδικό αριθμό εξόδου πιστώσεις του προϋπολογισμού.

- Τις τυχόν τροποποιήσεις και τη διαμόρφωση των πιστώσεων του προϋπολογισμού.

- Τα εγκεκριμένα όρια διάθεσης των πιστώσεων του προϋπολογισμού, όπου και όπως ορίζονται κάθε φορά.

- Τον αριθμό πρωτοκόλλου, την ημερομηνία, τον ΑΔΑ και το ποσό της απόφασης ανάληψης της σχετικής υποχρέωσης.

- Την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης, τον αριθμό της και το ύψος του συμβατικού τιμήματος.

- Τον αριθμό, την ημερομηνία παραλαβής και το ποσό του παραστατικού που αποδεικνύει την ύπαρξη της οφειλής. Ειδικότερα για τις εμπορικές συναλλαγές, η ημερομηνία παραλαβής καθορίζεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.3 της υποπαρ. Ζ.5 του άρθρου πρώτου του Ν. 4152/2013 (Α΄ 140).

- Τον αριθμό, την ημερομηνία και το ποσό του τίτλου πληρωμής των υποχρεώσεων.

- Το υπόλοιπο των απλήρωτων υποχρεώσεων και ληξιπρόθεσμων οφειλών.

3. Οι Γενικές Διευθύνσεις Οικονομικών Υπηρεσιών κάθε φορέα της Κεντρικής Διοίκησης συντάσσουν και αποστέλλουν στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, σύμφωνα με ειδικότερες οδηγίες του Υπουργείου Οικονομικών:

α. Μέσα στις πρώτες είκοσι ημέρες κάθε μήνα περιληπτικό πίνακα των μέχρι το τέλος του προηγούμενου μήνα εκκρεμών δεσμεύσεων, απλήρωτων υποχρεώσεων και ληξιπρόθεσμων οφειλών.

β. Την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από το μήνα αναφοράς, μηνιαία συνοπτική έκθεση, σχετικά με το ύψος των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Υπουργείου τους και των φορέων που εποπτεύουν, τους λόγους για την εξέλιξή τους και σχετικές προτεινόμενες δράσεις για την μείωσή τους.

γ. Την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από το τρίμηνο αναφοράς, τριμηνιαίες εκθέσεις για την κατάσταση και τα προβλήματα που τυχόν υφίστανται στην τήρηση και λειτουργία του Μητρώου Δεσμεύσεων.

Ανάλογοι πίνακες και εκθέσεις συντάσσονται από τους Προϊσταμένους Οικονομικών Υπηρεσιών των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και αποστέλλονται στις Γενικές Δ/νσεις Οικονομικών Υπηρεσιών των Υπουργείων που τους εποπτεύουν, οι οποίες μετά την επαλήθευση και επικύρωση των στοιχείων αυτών τα ενοποιούν και τα υποβάλουν στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.

4. Δεν επιτρέπεται η επιχορήγηση ή η χρηματοδότηση φορέα της Γενικής Κυβέρνησης από τον κρατικό προϋπολογισμό εάν αυτός δεν έχει αποστείλει την προβλεπόμενη στην περίπτωση α’ της προηγούμενης παραγράφου περίληψη εκκρεμών δεσμεύσεων.

5. Για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου και μόνο, οι ακόλουθοι όροι έχουν την εξής έννοια:

α. Εκκρεμείς δεσμεύσεις είναι οι δεσμεύσεις που δεν έχουν ακόμη εξοφληθεί ανεξάρτητα αν το τιμολόγιο ή άλλο ισοδύναμο έγγραφο, τα αγαθά ή οι υπηρεσίες έχουν παραδοθεί ή παρασχεθεί.

β. Απλήρωτες υποχρεώσεις είναι οι εκκρεμείς δεσμεύσεις για τις οποίες έχει παραδοθεί το τιμολόγιο ή άλλο ισοδύναμο έγγραφο, αλλά δεν έχει εκδοθεί αντίστοιχος τίτλος πληρωμής.

γ. Ληξιπρόθεσμες οφειλές είναι οι απλήρωτες υποχρεώσεις μετά την πάροδο ενενήντα (90) ημερών από την ημερομηνία που ορίζεται στη σχετική σύμβαση. Σε περίπτωση μη ύπαρξης σύμβασης ή έλλειψης σχετικού όρου, η απλήρωτη υποχρέωση καθίσταται ληξιπρόθεσμη μετά την πάροδο 90 ημερών από την ημερομηνία παραλαβής του παραστατικού που αποδεικνύει την ύπαρξη της οφειλής. Ειδικότερα για τις εμπορικές συναλλαγές, η ημερομηνία παραλαβής καθορίζεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 3 της υποπαρ. Ζ.5 του άρθρου πρώτου του Ν. 4152/2013.

Άρθρο 9

Ανάληψη σταθερών, διαρκούς ή περιοδικού χαρακτήρα δαπανών

1. Δαπάνες τακτικών αποδοχών, συντάξεων, εξυπηρέτησης δημόσιου χρέους, ασφαλιστικών και προνοιακών παροχών, καθώς και δαπάνες πάγιου χαρακτήρα (ηλεκτρικής ενέργειας, ύδρευσης, επικοινωνιών, μισθωμάτων, κοινοχρήστων κ.λπ.) αναλαμβάνονται για ολόκληρο το ποσό των εγγεγραμμένων πιστώσεων με αποφάσεις που εκδίδονται αμέσως μετά την έναρξη του οικονομικού έτους. Ειδικά: αα) για τις δαπάνες εξυπηρέτησης δημόσιου χρέους, ο χρόνος έναρξης ισχύος του προηγούμενου εδαφίου, όσον αφορά την έκδοση αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης, καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και ββ) οι δαπάνες για μισθώματα ακινήτων που χρησιμοποιούνται από το Δημόσιο, αναλαμβάνονται για ολόκληρο το ετήσιο ποσό αυτών με πίνακες που καταρτίζονται από τους διατάκτες, βάσει των σχετικών μισθωτικών συμβάσεων.

2. Δαπάνες αποζημιώσεων που αφορούν σε επιθεωρήσεις και ελέγχους, οι οποίες καλύπτονται με επιχορήγηση από έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού επιβαλλόμενα υπέρ Δημοσίου με ανταποδοτικό χαρακτήρα, αναλαμβάνονται αμέσως μετά την παραλαβή του σχετικού λογαριασμού ή της σχετικής ειδοποίησης ή με την καθ’ οιονδήποτε τρόπο γνωστοποίηση του ύψους και του χρόνου εξόφλησής τους.

3. Για τις πληρωμές του τακτικού προϋπολογισμού που τακτοποιούνται με την έκδοση συμψηφιστικών χρηματικών ενταλμάτων και μέχρι την έκδοση απόφασης του Υπουργού Οικονομικών που θα ορίζει το χρόνο έναρξης της ανάληψης υποχρέωσης αυτών με σχετικές αποφάσεις, η εντολή πληρωμής επέχει θέση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης.

4. Για τις δαπάνες για τις οποίες από τη φύση τους δεν είναι δυνατή η τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 4 του παρόντος (συναλλαγματικές διαφορές, εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων, δαπάνες πολιτικής προστασίας, διοικητικής εκτέλεσης, ΔΙΑΣ κ.λπ.), αναλαμβάνεται η υποχρέωση και δεσμεύεται η απαραίτητη πίστωση αμέσως μετά την παραλαβή του σχετικού λογαριασμού, της γνωστοποίησης της εκτελεστής, κατά τις κείμενες διατάξεις, δικαστικής απόφασης ή της σχετικής ειδοποίησης ή με την καθ’ οιονδήποτε τρόπο γνωστοποίηση του ύψους και του χρόνου εξόφλησής τους.

5. Ειδικά, οι δαπάνες για υπερωριακή εργασία, αμοιβή για εργασία κατά τις εξαιρέσιμες ημέρες και νυχτερινές ώρες, ειδική αποζημίωση για απασχόληση πλέον του πενθημέρου την εβδομάδα, υπερωριακή αποζημίωση εκπαιδευτικών, αποζημίωση εφημεριών ιατρών Ε.Σ.Υ., που αφορούν το τελευταίο δίμηνο κάθε οικονομικού έτους, δύναται να αναλαμβάνονται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 9 του άρθρου 66 του Ν. 4270/2014, όπως ισχύει, σε βάρος των αντίστοιχων πιστώσεων του προϋπολογισμού του επόμενου οικονομικού έτους. Οι ανωτέρω υποχρεώσεις δεν αναλαμβάνονται για ολόκληρο το ετήσιο ποσό από την έναρξη του οικονομικού έτους.

Άρθρο 10

Διαδικασία ελέγχου αναλήψεων υποχρεώσεων

α. Ο έλεγχος της ορθής και πιστής τήρησης των προβλεπόμενων από την κείμενη νομοθεσία και τις διατάξεις του παρόντος προεδρικού διατάγματος διαδικασιών αναλήψεων υποχρεώσεων ασκείται από τις Δημοσιονομικές Υπηρεσίες Εποπτείας και Ελέγχου (Δ.Υ.Ε.Ε.) του άρθρου 69Δ του Ν. 4270/2014.

β. Οι ανωτέρω Υπηρεσίες ελέγχουν επίσης την τήρηση του Μητρώου Δεσμεύσεων από τους υπόχρεους φορείς και κινούν τις διαδικασίες για την επιβολή των κυρώσεων του άρθρου 11 του παρόντος στα αρμόδια όργανα που ενεργούν κατά παράβαση των προβλεπόμενων για την ανάληψη υποχρεώσεων διαδικασιών.

γ. Το αντικείμενο των ελέγχων αναφέρεται ιδίως στη νόμιμη έκδοση των αποφάσεων ανάληψης υποχρεώσεων (αρμοδιότητα οργάνων, ύπαρξη διαθέσιμης πίστωσης κατά την έκδοση των αποφάσεων, περιεχόμενο και χρόνος έκδοσης των αποφάσεων, ανάρτηση στο διαδίκτυο κ.λπ.), έγκαιρη ανάκληση δέσμευσης πιστώσεων σε κάθε περίπτωση, ορθή συμπλήρωση του Μητρώου Δεσμεύσεων σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 του παρόντος και τις σχετικές εγκυκλίους.

Άρθρο 11

Ευθύνες αρμοδίων οργάνων

1. Οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης ευθύνονται έναντι τρίτων αποκλειστικά και μόνο βάσει των διατάξεων περί αδικαιολόγητου πλουτισμού για την πραγματοποίηση δαπανών καθ’ υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων και τη μη τήρηση των αναφερομένων στο παρόν προεδρικό διάταγμα διαδικασιών.

2. Για κάθε ζημία που προκαλείται στον οικείο φορέα από την έκδοση αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης καθ’ υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων του προϋπολογισμού του φορέα ή των ποσοστών διάθεσης αυτών ή των διαδικασιών του άρθρου 60 του Ν. 4270/2014, καθώς και κατά παράβαση των διαδικασιών του παρόντος και των αναφερομένων στο άρθρο 66 του Ν. 4270/2014, ο Διατάκτης, ο Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών του φορέα καθώς και κάθε άλλο συμπράττον όργανο, ευθύνονται αλληλέγγυα και εις ολόκληρον έναντι του οικείου φορέα και καταλογίζεται σε βάρος τους υποχρεωτικά η σχετική ζημία.

3. Ο Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών σε περίπτωση που παρέχει τη βεβαίωση του άρθρου 3, παρ. 2 του παρόντος καθ’ υπέρβαση των ορίων του προϋπολογισμού και των ποσοστών διάθεσης ή του Μ.Π.Δ.Σ. ευθύνεται κατά τις διατάξεις περί δημόσιων υπολόγων.

4. α. Σε κάθε άλλη περίπτωση, ο Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών υπέχει αστική ευθύνη έναντι του οικείου φορέα για κάθε ζημία που προξένησε από δόλο ή βαρεία αμέλεια.

β. Δαπάνες των φορέων Γενικής Κυβέρνησης που απορρέουν από δικαστικές αποφάσεις και συνεπάγονται επιβάρυνση του προϋπολογισμού τους, κοινοποιούνται υποχρεωτικά στην οικεία Δ.Υ.Ε.Ε. με ευθύνη του Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών, για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του Γενικού Επιτρόπου Επικρατείας σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 38, παρ. 1 του Υ.Κ. και 68 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο ( Ν. 4129/2013).

5. Η παράβαση των οριζομένων στις παραγράφους 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 26 του Ν. 4270/2014 από τον Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών, συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα (συντελείται με υπαίτια πράξη ή παράλειψη του υπαλλήλου που μπορεί να του καταλογιστεί) και επισύρει την πειθαρχική ποινή της αφαίρεσης της άσκησης των καθηκόντων προϊσταμένου οργανικής μονάδας οποιουδήποτε επιπέδου για τη θητεία ή το υπόλοιπό της. Οι κείμενες διατάξεις σχετικά με τη δυνητική θέση σε αργία, εφαρμόζονται και στην προκειμένη περίπτωση, ο δε αρμόδιος Υπουργός ή το καθ’ ύλην αρμόδιο όργανο του φορέα αναστέλλει υποχρεωτικά την άσκηση των καθηκόντων του προϊσταμένου, εφαρμοζόμενης κατά τα λοιπά της παραγράφου 2 του άρθρου 104 του Ν. 3528/2007, όπως κάθε φορά ισχύει. Αν ο Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών συνδέεται με το φορέα του με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, η παράβαση των ανωτέρω διατάξεων συνιστά σπουδαίο λόγο καταγγελίας της σύμβασης εκ μέρους του φορέα.

6. Η παράβαση της υποχρέωσης της παραγράφου 2 του άρθρου 65 του Ν. 4270/2014 από τον Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών συνιστά αυτοτελές πειθαρχικό παράπτωμα.

Άρθρο 12

Ακυρότητες πράξεων

1. Κάθε ανάληψη υποχρέωσης κατά την έννοια των προηγούμενων άρθρων, καθ’ υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων του προϋπολογισμού του φορέα και, ειδικά για την Κεντρική Διοίκηση και των ποσοστών διάθεσης αυτών, είναι αυτοδίκαια άκυρη.

2. α. Καμιά διοικητική πράξη που προκαλεί δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού φορέα της Γενικής Κυβέρνησης δεν εκτελείται, εάν δεν βεβαιώνεται από την αρμόδια οικονομική υπηρεσία του φορέα η δέσμευση στα οικεία λογιστικά βιβλία αντίστοιχης πίστωσης. Προς τούτο στο προοίμιο της οικείας διοικητικής πράξης γίνεται μνεία της σχετικής βεβαίωσης της αρμόδιας οικονομικής υπηρεσίας.

β. Ειδικά, ατομική διοικητική πράξη που προκαλεί δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού φορέα της Γενικής Κυβέρνησης δεν ισχύει εάν δεν αναγράφεται στο προοίμιο αυτής ο αριθμός της σχετικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης.

γ. Διακηρύξεις, όπου απαιτείται, και αποφάσεις ανάθεσης που εκδίδονται και συμβάσεις που συνάπτονται από φορείς της Γενικής Κυβέρνησης είναι άκυρες, εφόσον δεν έχει προηγηθεί αυτών η έκδοση της απόφασης ανάληψης υποχρέωσης του άρθρου 2, παρ. 2 του παρόντος.

3. Για διορισμούς, προσλήψεις, εντάξεις, μετατάξεις, αποσπάσεις και προαγωγές κάθε κατηγορίας προσωπικού που συνεπάγονται οικονομική επιβάρυνση, οι αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες βεβαιώνουν την ύπαρξη πρόβλεψης στον προϋπολογισμό επί των σχετικών πράξεων. Δεν γίνεται προκήρυξη πλήρωσης θέσεων, αν προηγουμένως δεν έχει παρασχεθεί βεβαίωση της Διεύθυνσης Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους για την ύπαρξη σχετικής πίστωσης.

4. Πράξεις διορισμών, προσλήψεων, εντάξεων, μετατάξεων, αποσπάσεων και προαγωγών που γίνονται κατά παράβαση της προηγούμενης παραγράφου είναι άκυρες.

5. Στην πρώτη μισθοδοτική κατάσταση των διοριζόμενων, προσλαμβανόμενων, εντασσόμενων, μετατασσόμενων, αποσπώμενων ή προαγόμενων υπαλλήλων βεβαιώνεται από τον αρμόδιο εκκαθαριστή αποδοχών η ύπαρξη αντίστοιχης πρόβλεψης και γράφεται ο αριθμός πρωτοκόλλου της σχετικής βεβαίωσης του Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών του φορέα.

6. Μισθολογική μεταβολή του προσωπικού των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης λόγω κλιμακίου ή χρονοεπιδόματος εξαιρείται της βεβαίωσης της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου.

7. Οι πράξεις της προηγούμενης παραγράφου καταχωρούνται από την αρμόδια οικονομική υπηρεσία σε μηνιαία συγκεντρωτική κατάσταση στην οποία εμφανίζονται κατά κλάδο ο αριθμός των υπαλλήλων του φορέα που είχε μισθολογική μεταβολή.

Άρθρο 13

Καταργούμενες διατάξεις

Από την έναρξη της ουσιαστικής ισχύος του παρόντος καταργείται το Π.δ. 113/2010 (Α΄ 194 και 209), το άρθρο 13 παρ. 1 του Ν. δ/τος 496/1974 (Α΄ 204) και το άρθρο 1 του Π.δ/τος 471/1975 (Α΄148) κατά το μέρος που αναφέρονται στην αναγνώριση της δαπάνης για τα ν.π.δ.δ. που είναι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, καθώς και κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη που ορίζει διαφορετικά, με την επιφύλαξη των περί δημοσίων επενδύσεων ειδικών διατάξεων.

Άρθρο 14

Τελικές διατάξεις

Κάθε αναφορά ρυθμίσεων νομοθετικής, κανονιστικής ή διοικητικής ισχύος στις διατάξεις του άρθρου 9 του Π.δ/τος 113/2010, ισχύει ως αναφορά στις διατάξεις του άρθρου 9 του παρόντος.

Άρθρο 15

Έναρξη ισχύος

Η ουσιαστική ισχύς του παρόντος αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου 2017, πλην των διατάξεων του άρθρου 14, οι οποίες ισχύουν από τη δημοσίευση του παρόντος.

Στον Υπουργό Οικονομικών αναθέτουμε τη δημοσίευση και εκτέλεση του διατάγματος αυτού.

Αθήνα, 25 Ιουλίου 2016

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας

ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ Β. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ