ΘΕΜΑ : Εκμετάλλευση ακινήτου από υποκατάστημα αλλοδαπής εταιρείας, στην χώρα μας

ΕΡΩΤΗΜΑ

Θα θέλαμε να μας διευκρινίσετε τι ισχύει σχετικά με ακίνητα τα οποία αποκτά εταιρεία με έδρα το εξωτερικό.

Συγκεκριμένα, αλλοδαπή εταιρεία έχει αγοράσει ακίνητο στην Ελλάδα, με σκοπό την εκμετάλλευσή του. Το τίμημα το κατέβαλε η αλλοδαπή εταιρεία απευθείας. Μετά την ολοκλήρωση της αγοράς, η αλλοδαπή εταιρεία προχώρησε στην έναρξη υποκαταστήματος στην Ελλάδα.

Τα ερωτήματα είναι τα εξής:

1. Τα ακίνητα θα τα εκμεταλλεύεται το ελληνικό υποκατάστημα. Τότε, το ακίνητο θεωρείται ιδιοκτησία του υποκαταστήματος;

2. Τι λογιστικές εγγραφές πρέπει να γίνουν;

3. Εφόσον δεν θεωρηθεί ως ιδιοκτησία του υποκαταστήματος, τι χρειάζεται ως αποδεικτικό που να αποδεικνύει ότι ανήκει στο υποκατάστημα;

4. Τι ισχύει για τις αποσβέσεις; Υπάρχει η δυνατότητα το υποκατάστημα να καταχωρεί τις αποσβέσεις των ακινήτων που εκμεταλλεύεται είτε του ανήκει το ακίνητο, είτε ανήκει στην αλλοδαπή εταιρεία και με ποιον τρόπο;

5. Πώς θα απεικονίζονται λογιστικά οι συναλλαγές μεταξύ του υποκαταστήματος και του Κεντρικού;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Η αλλοδαπή εταιρεία του ερωτήματος προβαίνει στην αγορά ακινήτου στην Ελλάδα. Εν συνεχεία, μετά την ολοκλήρωση των τυπικών διαδικασιών απόκτησης του ακινήτου, προχώρησε στην ίδρυση υποκαταστήματος στην χώρα μας. Επειδή η αγορά του ακινήτου προηγήθηκε της ίδρυσης του υποκαταστήματος, το κόστος απόκτησής του θα καταχωριστεί στα βιβλία της αλλοδαπής εταιρείας, βάσει του τηρούμενου λογιστικού συστήματος της χώρας που βρίσκεται η έδρα της.

Το υποκατάστημα μίας αλλοδαπής εταιρείας θεωρείται, για σκοπούς φορολογίας, μόνιμη εγκατάσταση (άρθρο 6, ΚΦΕ). Μόνιμη εγκατάσταση, σε κάθε περίπτωση, ορίζεται ως ο καθορισμένος τόπος επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.

Ωστόσο, το υποκατάστημα αλλοδαπής εταιρείας που λειτουργεί στην χώρα μας, δεν συνιστά ανεξάρτητη ή διακριτή νομική προσωπικότητα από αυτήν της έδρας, ανεξαρτήτως των υποχρεώσεων που απορρέουν από το εσωτερικό μας δίκαιο (βλέπε: νόμος 4635/2019 «Επενδύω στην Ελλάδα και άλλες διατάξεις», άρθρα 98 έως και 101 ¹ & ν. 3419/2005, Γ.Ε.Μ.Η.).

Συνεπώς, τόσο από νομική, όσο και από οργανωτική άποψη, το υποκατάστημα αλλοδαπής αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της εταιρείας που εδρεύει στην άλλη χώρα και υπό αυτήν την έννοια, διαθέτει ενιαία περιουσιακά στοιχεία, τα οποία υπόκεινται στο νομοθετικό πλαίσιο που ρυθμίζει την λειτουργία της, στην χώρα που βρίσκεται η έδρα.

Περαιτέρω, η διοίκηση της αλλοδαπής εταιρείας (έδρα) μπορεί να αποφασίσει την μεταφορά περιουσιακών στοιχείων στο υποκατάστημα που ιδρύθηκε σε άλλη χώρα, με σκοπό την κάλυψη των λειτουργικών ή οργανωτικών αναγκών του, στο πλαίσιο υλοποίησης επιχειρηματικών σχεδίων. Οι μεταφορές αυτές, κατά την γνώμη μας, δεν συνιστούν πράξεις μεταβίβαση κυριότητας των στοιχείων αυτών, σε άλλη οικονομική οντότητα.

Το υποκατάστημα αλλοδαπής που λειτουργεί στην χώρα μας με ελληνικό ΑΦΜ, επιλέγει υποχρεωτικά την λογιστική αυτοτέλεια (ν. 4308/2014) για την καταχώριση των οικονομικών του πράξεων. Οι πραγματοποιούμενες συναλλαγές μεταξύ της έδρας και του υποκαταστήματος θα παρακολουθούνται στον λογαριασμό 48 «Λογαριασμοί συνδέσμου με τα υποκαταστήματα» (Ε.Γ.Λ.Σ.) ή στον λογαριασμό 81 «Δοσοληπτικοί λογαριασμοί υποκαταστημάτων αυτοτελούς παρακολούθησης» (Ε.Λ.Π.). Το υποκατάστημα αλλοδαπής δεν έχει ίδιο κεφάλαιο, υπό την έννοια ότι δεν έχει αυτόνομη υπόσταση, αλλά χρηματοδοτείται απευθείας από το κεντρικό.

Με βάση τα ανωτέρω, το κόστος απόκτησης του ακινήτου θα μεταφερθεί στα βιβλία του υποκαταστήματος, με χρέωση του σχετικού κονδυλίου σε υπολογαριασμό του: 11 «Κτήρια-Εγκαταστάσεις κτηρίων-Τεχνικά έργα» (Ε.Γ.Λ.Σ.) ή του: 12 «Κτήρια-Τεχνικά έργα» (Ε.Λ.Π.) και πίστωση σε υπολογαριασμό του 48 ή του 81, κατά περίπτωση, ως άνω ².

Λογιστικές και φορολογικές αποσβέσεις θα διενεργούνται από το υποκατάστημα (επί της αξίας των κτισμάτων).

Για θέματα Φορολογίας και Φορολογικής Διαδικασίας, αρμόδιες να απαντήσουν είναι οι αντίστοιχες Διευθύνσεις του Υπουργείου Οικονομικών.

ΤΑ ΜΕΛΗ

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ

Ελένη Ρογδάκη – Χαραμή

Χαράλαμπος Ξένος

Διονύσιος Παπαγεωργακόπουλος

Χαράλαμπος Συρούνης

Νικόλαος Σγουρινάκης

¹ Μετά την ψήφιση του ν. 4635/2019 «Επενδύω στην Ελλάδα και άλλες διατάξεις», το πλαίσιο λειτουργίας των υποκαταστημάτων αλλοδαπής ρυθμίζεται αποκλειστικά και μόνο από τα άρθρα 98 έως και 101 του νόμου αυτού. Ταυτοχρόνως, σύμφωνα με το άρθρο 115, παράγραφος 1, του ίδιου νόμου ορίζεται ότι:

«1. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου καταργούνται:

α. Τα άρθρα 57 , 58 και 59 του ν. 3190/1955 (περί ΕΠΕ).

β. Η παράγραφος 5 του άρθρου 170 και τα άρθρα 172 , 173 , 174 και 175 του ν. 4548/2018 (περί ΑΕ).

γ. Το άρθρο 42 του Εμπορικού Νόμου.»

² Για την λειτουργία των δοσοληπτικών λογαριασμών μεταξύ κεντρικού – υποκαταστήματος (48 ή 81), βλέπε Γνωμοδότηση ΣΛΟΤ 2078/9-10-2019.