ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΗ

Αρ. Πρωτ.: ΔΕΑΦ Α 1014107 ΕΞ2024/01.02.2024

Αριθ. Πρωτ.: ΔΥΠΗΔΕΔ Β 1015667 ΕΞ2024

ΘΕΜΑ: Απάντηση στη με αριθμ. πρωτ. 2796/24.1.2024 ερώτηση.

Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτ. 2796/24.1.2024 ερώτησης, που κατέθεσε η Βουλευτής κυρία Ασπασία Κουρουπάκη, σας αποστέλλουμε συνημμένα τα με αριθμ. πρωτ. ΔΕΑΦ Α 1014107 ΕΞ 2024/1.2.2024 και ΔΥΠΗΔΕΔ Β 1015667 ΕΞ 2024/6.2.2024 έγγραφα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.

Επιπλέον σας γνωρίζουμε ότι, προκειμένου να ενισχυθούν οι πολύτεκνοι και τρίτεκνοι γονείς, έχουν θεσπιστεί σειρά ευνοϊκών φορολογικών διατάξεων:

Σύμφωνα με τα άρθρα 16 και 29 του ν. 4172/2013 (Α΄ 167), όπως ισχύουν, όσο αυξάνεται ο αριθμός των εξαρτώμενων τέκνων τόσο αυξάνεται το ποσό της μείωσης φόρου λόγω οικογενειακής κατάστασης για το εισόδημα των μισθωτών, συνταξιούχων και αγροτών.

Με το άρθρο 43 του ν.5045/2023 (ΦΕΚ Α’ 136/29.7.2023) και ισχύ από το φορολογικό έτος 2024 (παρ. 5 του άρθρου 72 του ίδιου νόμου), η μείωση φόρου λόγω εξαρτώμενων τέκνων διαμορφώνεται ως εξής: εννιακόσια (900) ευρώ για το φορολογούμενο με ένα (1) εξαρτώμενο τέκνο (από 810 ευρώ που ήταν), σε χίλια εκατόν είκοσι (1.120) ευρώ για δύο (2) εξαρτώμενα τέκνα (από 900 ευρώ που ήταν), σε χίλια τριακόσια σαράντα (1.340) ευρώ για τρία (3) εξαρτώμενα τέκνα (από 1.120 ευρώ που ήταν), σε χίλια πεντακόσια ογδόντα (1.580) ευρώ για τέσσερα (4) εξαρτώμενα τέκνα (από 1.340 ευρώ που ήταν) και σε χίλια επτακόσια ογδόντα (1.780) ευρώ για πέντε (5) εξαρτώμενα τέκνα.

Περαιτέρω, με την παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. 4172/2013, μεταξύ άλλων, ορίζεται ότι τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται αυτοτελώς με την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15. Ο φόρος που προκύπτει για το εισόδημα από ατομική αγροτική επιχείρηση μειώνεται κατά το ποσό που προβλέπεται στο άρθρο 16. Στην περίπτωση που αποκτάται εισόδημα από μισθούς και συντάξεις μαζί με εισόδημα ατομικής αγροτικής επιχείρησης, η μείωση φόρου υπολογίζεται μία φορά για το σύνολο των εισοδημάτων. Στην περίπτωση που αποκτάται εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση μαζί με εισόδημα από λοιπές κατηγορίες, η μείωση του φόρου θα είναι αυτή που αναλογεί μόνο στο μέρος του εισοδήματος που προέρχεται αποκλειστικά από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση. Η μείωση του φόρου της παρούσας παραγράφου για τους ασκούντες αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα εφαρμόζεται μόνο για τους κατ΄ επάγγελμα αγρότες, όπως αυτοί ορίζονται στην κείμενη νομοθεσία, εφόσον τουλάχιστον το πενήντα τοις εκατό (50%) του εισοδήματός τους προέρχεται από αγροτική δραστηριότητα.

Με τις διατάξεις των άρθρων 1 και 10 του ν.4659/2020 (ΦΕΚ Α΄ 21/3.2.2020) από 1.1.2020 θεσπίζεται επίδομα γέννησης ύψους δύο χιλιάδων (2.000,00) ευρώ για κάθε παιδί που γεννιέται στην Ελλάδα, το οποίο χορηγείται υπό τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στις διατάξεις του Πρώτου Μέρους του παρόντος νόμου. Το επίδομα γέννησης απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά ή κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή τρίτου, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, δεν κατάσχεται για οποιαδήποτε οφειλή ούτε συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα νομικά πρόσωπα των τελευταίων και τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως επίσης δεν κατάσχεται από πιστωτικά ιδρύματα για οφειλές προς αυτά ούτε συμψηφίζεται με οφειλές προς πιστωτικά ιδρύματα και δεν προσμετράται στο συνολικό, πραγματικό ή τεκμαρτό οικογενειακό εισόδημα.

Από τα Γραφεία Τύπου των Υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας ανακοινώθηκε στις 22.01.2024, η αύξηση του επιδόματος γέννησης από 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που ισχύει σήμερα, σε 2.400 έως 3.500 ευρώ αναλόγως του αριθμού των τέκνων, και μάλιστα αναδρομικά από 1/1/2023. Η εισαγόμενη πληθωριστική κρίση επιβάλλει τη λήψη πρόσθετων πρωτοβουλιών για τη στήριξη των νέων γονέων. Έτσι, η Κυβέρνηση προχωρά στην αναδρομική και μόνιμη αύξηση του επιδόματος γέννησης, που το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος για την αύξηση του θα καλυφθεί από την εξοικονόμηση 100 εκατ. ευρώ από επιδόματα που λάμβαναν μέχρι πρότινος οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δήλωναν πολύ χαμηλά εισοδήματα. Ειδικότερα, το επίδομα γέννησης αυξάνεται για κάθε παιδί που γεννιέται αναλόγως του αριθμού των εξαρτώμενων τέκνων της οικογένειας (όπως αυτός διαμορφώνονται μετά τη γέννηση του παιδιού) ως ακολούθως:

 1 τέκνο: 2400 (αύξηση 400 ευρώ)

 2 τέκνα: 2700 (αύξηση 700 ευρώ)

 3 τέκνα: 3000 (αύξηση 1000 ευρώ)

 4 ή περισσότερα τέκνα: 3500 (αύξηση 1500 ευρώ).

Η καταβολή των αυξημένων ποσών, καθώς και η καταβολή αναδρομικών ποσών για τις γεννήσεις από 1/1/2023 προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί έως τον Απρίλιο του 2024.

Παράλληλα, μέσα στο 2024 πρόκειται να υλοποιηθούν μέτρα στήριξης των νέων γονέων και της οικογένειας συνολικού ύψους 441 εκατ. ευρώ, τα οποία έρχονται να προστεθούν σε όσα υλοποιούνται ήδη από την Κυβέρνηση σταδιακά από το 2019 μέχρι σήμερα. Μεταξύ αυτών, αυξάνεται το επίδομα μητρότητας σε ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες από τους 4 στους 9 μήνες στο ύψος του κατώτατου μισθού (40 εκατ. ευρώ ετησίως).

Επίσης, με την παρ.2 του άρθρου 1 του ν.3454/2006 (ΦΕΚ Α’ 75) απαλλάσσονται από το τέλος ταξινόμησης επιβατικών αυτοκινήτων και οι τρίτεκνοι.

Περαιτέρω, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 214 του ν. 4512/2018 (Α΄5) χορηγείται επίδομα παιδιού, το οποίο σύμφωνα με την παρ. 12 του ιδίου άρθρου απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά ή κράτηση υπέρ Δημοσίου ή τρίτου, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και δεν προσμετράται στο συνολικό, πραγματικό ή τεκμαρτό οικογενειακό εισόδημα παρά μόνον εάν ρητά προβλέπεται από το νομοθετικό πλαίσιο οικονομικών ενισχύσεων κοινωνικής προστασίας.

Επιπροσθέτως, σύμφωνα με το άρθρο 7 του ν. 4223/2013 (Α΄ 287), όπως ισχύει, προκειμένου να χορηγηθούν οι προβλεπόμενες εκπτώσεις στον ΕΝ.Φ.Ι.Α., πρέπει να πληρούνται σωρευτικά συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Οι εν λόγω προϋποθέσεις είναι πιο ευνοϊκές για τις οικογένειες με εξαρτώμενα τέκνα.

Επιπλέον, σύμφωνα με τις παρ. 26 και 49 του παραρτήματος ΙΙΙ του ν. 2859/2000 (Α΄ 248), όπως ισχύει, εφαρμόζεται μειωμένος συντελεστής Φ.Π.Α. της παρ. 1 του άρθρου 21, σε είδη βρεφικής και παιδικής διατροφής και σε είδη για τη βρεφική ασφάλεια και προστασία, ήτοι απορροφητικές πάνες για βρέφη και παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου.

Επισημαίνουμε ακόμα ότι σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της περ. ii της παρ. 1.β. του άρθρου 44 του ν. 4111/2013 (Α΄ 18), όπως ισχύει, από το φορολογικό έτος 2019 και εξής, εξαιρούνται από την επιβολή του φόρου πολυτελούς διαβίωσης τα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης πολυτέκνων με τέσσερα (4) τουλάχιστον εξαρτώμενα τέκνα.

Σε κάθε περίπτωση, το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών παρακολουθεί την αποτελεσματική εφαρμογή της φορολογικής πολιτικής και αξιολογεί τις επιπτώσεις των ληφθέντων φορολογικών μέτρων. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται όλες οι υποβαλλόμενες προτάσεις για την ενίσχυση ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων (τρίτεκνοι, πολύτεκνοι κλπ.) και την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος της χώρας μας με μέτρα φορολογικής νομοθεσίας. Οι αποφάσεις για τις όποιες μεταβολές στη φορολογική πολιτική λαμβάνονται με γνώμονα την κοινωνική δικαιοσύνη, τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη συμβατότητα με το ενωσιακό δίκαιο και τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας.

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ