Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2024

Το σχέδιο για τις αλλαγές στις συλλογικές συμβάσεις

Του Κώστα Κατίκου

Σχέδιο αλλαγών στο καθεστώς των συλλογικών διαπραγματεύσεων με στόχο να διευκολύνεται η υπογραφή συμβάσεων εργασίας σε κλαδικό και σε επιχειρησιακό επίπεδο, προετοιμάζει το υπουργείο Εργασίας. Πρόκειται για ένα σχέδιο δράσης που θα συμφωνήσουν να εφαρμόσουν οι κοινωνικοί εταίροι ώστε οι αυξήσεις, ή, ακόμη και ένα πάγωμα μισθών να καθορίζονται σε συλλογικό επίπεδο βάσει αντικειμενικών δεικτών όπως οι μέσες αποδοχές στο σύνολο της χώρας αλλά και η κερδοφορία, ή οι ζημιές των επιχειρήσεων.

Αμέσως μετά την ψήφιση του νόμου για τον κατώτατο μισθό, η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως θα καλέσει τους κοινωνικούς εταίρους, σε νέο διάλογο για να βρεθεί η κοινή συνισταμένη σε αλλαγές που θα αυξήσουν τις συλλογικές συμβάσεις με στόχο να καλύπτονται από σύμβαση όσο το δυνατό περισσότεροι εργαζόμενοι.

Ο λόγος που έρχεται σε πρώτο πλάνο το θέμα των συμβάσεων είναι γιατί η ευρωπαϊκή οδηγία για τον μηχανισμό αύξησης του κατώτατου μισθού ζητά και την αύξηση των συλλογικών συμβάσεων θέτοντας ως στόχο το 80% όταν αυτή τη στιγμή στην ελληνική αγορά εργασίας από συλλογική σύμβαση (επιχειρησιακή-κλαδική-ομοιοεπαγγελματική) καλύπτεται ένα 26% ως 30% των εργαζομένων. Η πλειοψηφία των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, αμείβεται βάσει ατομικής σύμβασης, με αποδοχές που ξεκινούν από τον κατώτατο μισθό πλήρους απασχόλησης των 830 ευρώ και ανάλογα με τη θέση και την προϋπηρεσία, φτάνουν στις 2.000, 3.000, ή 4.000 ευρώ.

Το κλειδί για τις συμβάσεις βρίσκεται στο σχέδιο δράσης που θα πρέπει βνα συνταχθεί με συμφωνία όλων των πλευρών (υπουργείου και κοινωνικών εταίρων) και να αρχίσει να εφαρμόζεται στην πράξη. Η εφαρμογή όσων συμφωνηθούν στο σχέδιο για τις συμβάσεις θα μετρηθεί στην πράξη με το αν και κατά πόσο αυξήθηκαν οι εργαζόμενοι που καλύπτονται από συλλογική σύμβαση.

Σύμφωνα με πληροφορίες στο σχέδιο δράσης θα επανεξεταστεί το ποσοστό των εργοδοτών που θα συμμετέχει στην επέκταση και καθολική ισχύ των όρων μιας κλαδικής σύμβασης στο σύνολο των εργαζομένων ενός κλάδου ακόμη και αν (οι εργαζόμενοι) ανήκουν σε επιχειρήσεις που αρνούνται να την εφαρμόσουν γιατί δεν την υπέγραψαν,. Το μεγάλο πρόβλημα στις διαπραγματεύσεις είναι πως καθίστανται γράμμα κενό περιεχομένου καθώς ακόμη και αν καταλήγουν σε συμφωνία για κλαδική σύμβαση, αυτή δεν μπορεί να επεκταθεί αυτόματα σε όλες τις επιχειρήσεις ενός κλάδου, αν δεν υπάρχει συμμετοχή του 51% των εργοδοτικών φορέων. Το ποσοστό θα επανεξεταστεί και πιθανώς να μειωθεί στο 30%-35%, ώστε να διευκολύνεται η επέκταση μιας ήδη υπογραφείσας σύμβασης.

Το Σχέδιο Δράσης για την αύξηση των συλλογικών συμβάσεων θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και τη δημιουργία βάσεων δεδομένων με στοιχεία, ιδίως για τους μισθούς, το κόστος παραγωγής, την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και την απασχόληση ώστε να υπάρχουν αντικειμενικοί δείκτες που να οδηγούν σε αυξήσεις μισθών με συλλογική σύμβαση σε περιόδους κερδοφορίας των επιχειρήσεων, ή σε πάγωμα αν υπάρχουν ζημιές.

Το Σχέδιο Δράσης για τις συμβάσεις θα έχει ελάχιστη διάρκεια 1 έτος και μέγιστη 4 έτη.

Ο κατώτατος μισθός μένει εκτός διαπραγματεύσεων και θα καθορίζεται με απόφαση της κυβέρνησης ως το 2027 και με τον νέο μηχανισμό αυτόματων αυξήσεων από το 2028 και μετά.

Από τη στιγμή που οι αυξήσεις στα κατώτατα όρια αμοιβών είναι εγγυημένες το διακύβευμα των αλλαγών στο καθεστώς των συλλογικών διαπραγματεύσεων είναι να συνάπτονται συμβάσεις για αυξήσεις στον μέσο μισθό ώστε από τα 1.310 ευρώ που είναι τώρα, να φτάσει στα 1.500 ευρώ ως το 2027 που είναι ο στόχος της κυβέρνησης.

Πηγή: CAPITAL