Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 2024

Ο ένας στους δυο εγκαταλείπει τη ρύθμιση χρεών στον ΕΦΚΑ - Δυσβάστακτα επιτόκια και προσαυξήσεις

Του Κώστα Κατίκου

Εκτός ρυθμίσεων για χρέη στα ταμεία βρίσκεται το 50% των οφειλετών που είχαν υποβάλλει αίτηση για διακανονισμό των οφειλών τους στον ΕΦΚΑ.

Σε σύνολο 2 εκατ. αιτήσεων για ρυθμίσεις χρεών οι 694.530 έχουν ολοκληρωθεί, μόνον 306.211 παραμένουν ενεργές και 1 εκατ. έχουν χαθεί.

Η φυγή των οφειλετών από τις ρυθμίσεις, έχει προβληματίσει τον ΕΦΚΑ αλλά και το υπουργείο Εργασίας, καθώς ο ένας στους δυο που έχει ενταχθεί σε ρύθμιση δυσκολεύεται να την τηρήσει και την εγκαταλείπει μόλις καταβάλει τις πρώτες δόσεις.

Προς το παρόν και παρά τα σύννεφα από τους οφειλέτες που εγκαταλείπουν τις ρυθμίσεις η κυβέρνηση δεν εξετάζει το ενδεχόμενο να φέρει μια νέα ρύθμιση χρεών με ευνοϊκούς όρους. Ωστόσο, δεν αποκλείεται να υπάρξει παρέμβαση στους τόκους των προσαυξήσεων δεδομένου ότι αυξάνουν υπέρμετρα τις οφειλές καθιστώντας έτσι ακόμη πιο δύσκολη τη ρύθμισή τους.

Οι λόγοι που βγάζουν τους οφειλέτες έξω από τις ρυθμίσεις είναι δυο:

1. Το υψηλό κόστος εξυπηρέτησης της ρύθμισης και ταυτόχρονα της πληρωμής τρεχουσών εισφορών.. Πολλοί οφειλέτες όμως αδυνατούν να ανταποκριθούν στην υποχρέωση αυτή και προτιμούν να εγκαταλείψουν τη ρύθμιση για να πληρώνουν τις τρέχουσες εισφορές και να μη δημιουργούν νέο χρέος. Στην αδυναμία πληρωμής συμβάλλει και το επιτόκιο ρύθμισης που επιβαρύνει την τελική ρυθμιζόμενη οφειλή κατά 5,5%.

2. Οι υπέρογκες και χωρίς "φρένο" προσαυξήσεις που φτάνουν να διπλασιάζουν ή και να τριπλασιάζουν το χρέος. Η προσαύξηση μιας ληξιπρόθεσμης οφειλής "τρέχει" με ετήσιο τόκο 8,5%, ποσοστό που είναι υψηλότερο και από τα επιτόκια που δανείζουν οι τράπεζες.

Για παράδειγμα:

*Μια αρχική οφειλή των 5.000 ευρώ το 2012, σήμερα έχει φτάσει στα 13.300 ευρώ, δηλαδή έχει αυξηθεί κατά 170%!

*Ληξιπρόθεσμη οφειλή των 8.000 ευρώ το 2012, σήμερα έχει φτάσει στα 21.293 ευρώ, δηλαδή έχει αυξηθεί κατά 166%.

*Παλιά οφειλή πριν το 2012 με αρχικό ποσό 5.000 ευρώ που είχε φτάσει στις 10.000 ευρώ με τις προσαυξήσεις που ίσχυαν ως το 2012, συνέχισε να αυξάνεται ετησίως με τόκο 8,5% (επί του αρχικού ποσού) από το 2013 και μετά, με αποτέλεσμα σήμερα να έχει φτάσει στα 18.300 ευρώ, δηλαδή έχει αυξηθεί σε σχέση με το αρχικό ποσό κατά 266%.

Τα υψηλότερα ποσοστά απωλειών από τις ρυθμίσεις εντοπίζονται στην πάγια ρύθμιση των 12-24 δόσεων που είναι και η μόνη που μπορούν να αξιοποιήσουν οι οφειλέτες για να πληρώσουν τα χρέη τους. Από 1,2 εκατ, ρυθμίσεις, οι 634.180 εγκαταλείφθηκαν, οι 442.518 ολοκληρώθηκαν με πληρωμή της οφειλής, και ενεργές με πληρωμή δόσεων είναι μόλις 136.882 ρυθμίσεις.

Τα μικρότερα ποσοστά απωλειών έχουν δυο σχετικά νέες ρυθμίσεις, αυτή του εξωδικαστικού μηχανισμού, και των 72 δόσεων, (ρύθμιση για χρέη περιόδου 2021-2022) το ποσοστό των οφειλετών που τις εγκαταλείπουν είναι χαμηλότερο και σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας έκθεση του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) διαμορφώνεται για το μεν εξωδικαστικό στο 32,07% και για τις 72 δόσεις στο 38,91%.

Στο τέλος του Σεπτεμβρίου 2024 οι οφειλές προς τα ταμεία διαμορφώθηκαν στα 48,84 δις. ευρώ εκ των οποίων τα 29 δις. ευρώ ήταν η αρχική οφειλή και περίπου 19 δις. ευρώ οι προσαυξήσεις. Τον Ιούνιο τα χρέη ήταν στα 48,57 δις. ευρώ. Η αύξηση των χρεών το Σεπτέμβριο προήλθε κατά 368.409.126 ευρώ από τις προσαυξήσεις, ενώ οι κύριες οφειλές μειώθηκαν κατά 102.540.846 ευρώ.

Με τόσο μεγάλες προσαυξήσεις το χρέος στα ταμεία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πλασματικό αν λάβει κανείς υπόψη ότι οι προσαυξήσεις φτάνουν στο 40% των συνολικών οφειλών που έχει συγκεντρώσει το ΚΕΑΟ. Ένα μέρος από αυτά τα χρέη μοιραία δεν πρόκειται να εισπραχθεί ποτέ. Για πρώτη φορά μάλιστα οι υπηρεσίες του ΚΕΑΟ στην τελευταία τους έκθεση (γ΄τρίμηνο 2024) πιστοποίησαν ως ανεπίδεκτα είσπραξης χρέη ύψους 9,8 δις. ευρώ. Τα χρέη αυτά υπάρχουν ως εγγραφή αλλά δεν πρόκειται ποτέ να εισπραχθούν. Οι οφειλές των 9,8 δις ευρώ αφορούν εργοδότες πτωχευμένους, εργοδότες σε καθεστώς εκκαθάρισης, εργοδότες με οφειλές πριν από την εφαρμογή του συστήματος ασφάλισης μέσω ΑΠΔ, που δεν έχουν ποτέ υποβάλει ΑΠΔ και που δεν έχουν ποτέ καταβάλει ποσά στο Κ.Ε.Α.Ο., καθώς και οφειλές ασφαλισμένων που έχουν αποβιώσει.

Πηγή: CAPITAL