Πέμπτη 17 Απριλίου 2025

Προς… Ανάσταση οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας

Συμφωνίες και εμπόδια - Μεγάλο στοίχημα οι κλάδοι εστίασης και εμπορίου

Από την έντυπη έκδοση

Βασίλης Αγγελόπουλος • vaggelopoulos@naftemporiki.gr

Κινητικότητα διαπιστώνεται στο πεδίο της επέκτασης των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας με το μεγάλο «στοίχημα» να είναι οι κλάδοι των εμποροϋπαλλήλων (800 χιλ. εργαζόμενους) και της εστίασης (400 χιλ. εργαζόμενοι).

Η πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού στα 880 ευρώ μικτά, αλλά κυρίως η Κοινοτική Οδηγία που θεσμοθετήθηκε στα τέλη της περασμένης χρονιάς, «ανοίγουν την όρεξη» για διαπραγματεύσεις, παρά το γεγονός ότι τα εμπόδια, επί της διαδικασίας, παραμένουν. Το Υπουργείο Εργασίας ετοιμάζεται το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, να προσκαλέσει επίσημα το σύνολο των κοινωνικών εταίρων, να υποβάλλουν τις προτάσεις τους, για να σχηματιστεί ο «Οδικός Χάρτης» που θα διορθώνει στρεβλώσεις που έχουν διατηρηθεί, ακόμα και από την περίοδο των Μνημονίων και λειτουργούν ως ανάχωμα στην περαιτέρω στήριξη των ΣΣΕ. Άλλωστε, το δεδομένο ότι η ΕΕ θέλει σύντομα οι Κλαδικές Συμβάσεις να καλύπτουν το 80% των εργαζομένων της χώρας, παραμένει. Σε αυτή τη φάση, πάντως, οι ΣΣΕ που έχουν υπογραφεί καλύπτουν λιγότερο από το 30%, άρα η απόσταση που πρέπει να καλυφθεί είναι μεγάλη.

Επεκτάσεις και νέες διαπραγματεύσεις

Σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχουν συμβάσεις που έχουν υπογραφεί και ο κλάδος βρίσκεται εν αναμονή της επέκτασής τους, για το σύνολο των επιχειρήσεων που δεσμεύουν (πχ ξενοδοχοϋπάλληλοι).

Την ίδια στιγμή, έρχονται στο προσκήνιο κλάδοι που επί σειρά ετών δεν είχαν κάλυψη με ΣΣΕ, είτε λόγω συμφωνίας των δύο πλευρών (Ιατρικοί Επισκέπτες) είτε λόγω έναρξης της διαδικασίας διαπραγμάτευσης (εμποροϋπάλληλοι) είτε λόγω προόδου των συνομιλιών (εστίαση).

Ας δούμε πως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση, με τις διαπραγματεύσεις να βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη σε μια σειρά από κλάδους:

• Ξενοδοχοϋπάλληλοι: Μόλις προ διημέρου, το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ), ομόφωνα έκρινε ότι η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας που έχει υπογραφεί από τα τέλη Φεβρουαρίου, πληροί τις προϋποθέσεις για να γίνει γενικώς υποχρεωτική στον Κλάδο. Αυτό σημαίνει ότι οι όροι της σύμβασης θα δεσμεύουν το σύνολο των 10.500 επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο χώρο, καλύπτοντας περίπου 140 χιλ. εργαζόμενους. Απομένει, η αρμόδια υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως να υπογράψει την σχετική Απόφαση για να προχωρήσει ομαλά η διαδικασία, κάτι που αναμένεται να συμβεί άμεσα. Υπενθυμίζεται ότι η σύμβαση έχει αναδρομική ισχύ από 1.1.2025 και προβλέπει ως βασικό μισθό τα 950 ευρώ.

• Ιατρικοί Επισκέπτες: Μετά από 13 χρόνια, ο κλάδος που αποτελείται από περίπου 3.000 εργαζόμενους, απέκτησε Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Οι νέοι μισθοί θα ξεκινούν από τα 1.050 ευρώ για τους μη πτυχιούχους και από τα 1.150 ευρώ για τους πτυχιούχους, χωρίς να συνυπολογίζονται οι τριετίες. Συμφωνήθηκε επίσης ποσό για έξοδα διατροφής (62 ευρώ για διανυκτέρευση και 37 ευρώ για διημέρευση με αποδείξεις. Θεσμοθετήθηκε αποζημίωση για την εκτός έδρας εργασία (8,8 ευρώ). Στα αμιγώς εργασιακά θέματα, η νέα σύμβαση εμπεριέχει διατάξεις για την προστασία του ελεύθερου χρόνου, ώστε να μην παραβιάζεται η ιδιωτικότητα των εργαζομένων (πχ μέσω GPS που ήταν ενσωματωμένα στα εργαλεία δουλειά τους, αυτοκίνητα ή tablets).

• Εστίαση: Πρόκειται για έναν κλάδο που απασχολεί περισσότερους από 400 χιλ. εργαζόμενους. Οι διαπραγματεύσεις που έχουν ξεκινήσει, έχουν οδηγήσει στην υποβολή πρότασης για αυξήσεις 12% σε βάθος διετίας (6% + 6%). Η εργοδοτική πλευρά διαφωνεί ως προς το συγκεκριμένο ποσοστό, αλλά σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, είναι εφικτό να υπάρξει σημείο σύγκλισης. Η διαδικασία της διαπραγμάτευσης παραμένει ανοιχτή και εκφράζεται η πεποίθηση ότι σύντομα θα επέλθει συμφωνία. Άλλωστε η προηγούμενη ΣΣΕ (μέσω της διαδικασίας της μετενέργειας), λήγει στα τέλη Μαΐου, κάτι που σημαίνει ότι και οι δύο πλευρές θα ήθελαν να έχουν συμφωνήσει έως τότε για νέα Σύμβαση.

• Εμποροϋπάλληλοι: Πρόκειται για τη μεγαλύτερη κλαδική ομάδα εργαζόμενων (περίπου 800.000), οι οποίοι παραμένουν χωρίς Συλλογική Σύμβαση από το 2012 και μετά. Η διαδικασία της διαπραγμάτευσης, που ξεκίνησε μόλις την περασμένη Δευτέρα, 14 Απριλίου, βρίσκεται όμως σε πρώιμο στάδιο. Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι των εργαζομένων επισήμαναν ότι εκτός από τις αυξήσεις στους μισθούς, η όποια νέα ΣΣΕ θα πρέπει να «θωρακίζει θεσμικά τους εργαζόμενους σε σχέση με τα ωράρια, τις ειδικότητες, την υγεία και ασφάλεια». Οι εργοδοτικές οργανώσεις (ΕΣΕΕ και ΓΣΕΒΕΕ) αναφέρθηκαν στις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις – μέλη τους. Ωστόσο, τυχόν επιστροφή στην τελευταία ΣΣΕ του 2012 μοιάζει ανεδαφική, καθώς τότε η συγκεκριμένη σύμβαση περιελάμβανε και μια σειρά από επιδόματα, που φαντάζει δύσκολο να μπορούν να ενεργοποιηθούν. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η διαδικασία της διαπραγμάτευσης δεν ολοκληρώθηκε, καθώς οι δύο πλευρές συμφώνησαν να συναντηθούν εκ νέου μέσα στον επόμενο μήνα. Έως τότε, η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΙΥΕ) αναμένεται να έχει υποβάλλει επικαιροποιημένη πρόταση.

• ΟΤΟΕ: Πριν από λίγες μέρες, επήλθε συμφωνία ανάμεσα στους εκπροσώπους των δύο πλευρών και έτσι ο κλάδος που απασχολεί περίπου 28.000 τραπεζοϋπαλλήλους, έχει νέα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Προβλέπεται μεταξύ άλλων αύξηση 8% έως τα τέλη του 2027 (2% ανά έτος και ειδικά για φέτος, δύο ισόποσες αυξήσεις τον Ιούλιο και τον Δεκέμβριο). Επίσης, προβλέπει από το 2026 και μετά, την ετήσια καταβολή μισού κλαδικού μηνιαίου μισθού.

Υπάρχουν όμως και αναχώματα που εμποδίζουν την περαιτέρω επέκταση των Συλλογικών Συμβάσεων. Τα πλέον χαρακτηριστικά, είναι η δέσμευση που έχουν οι συνδικαλιστικοί φορείς εργοδοτών και εργαζομένων, να πρέπει να αποδείξουν πως καλύπτουν τουλάχιστον το 50% + 1, από τους κλάδους τους οποίους εκπροσωπούν.

Μόνο τότε, μπορεί μια ΣΣΕ να κηρυχθεί γενικώς υποχρεωτική για το σύνολο των επιχειρήσεων ενός κλάδου. Επίσης, αν οι δύο πλευρές δεν συμφωνούν, η προσφυγή στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ) δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί μονομερώς. Για να συμβεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει να συναινέσουν και οι εργοδότες, κάτι που λειτουργεί ως αντικίνητρο για την ουσιαστική λειτουργία της διαιτησίας.

Πηγή: https://www.naftemporiki.gr/