Θέμα: «Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 114 και 142 του ν. 4537/2018»

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις των άρθρων 114 και 142 του ν. 4537/2018 (ΦΕΚ Α΄ 84) και σας παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή τους:

1. Με την παράγραφο 1 του άρθρου 114 του νόμου αυτού προστέθηκε περίπτωση ι΄ στην παρ. 2 του άρθρου 14 του ν. 4172/2013 (Α΄ 167). Με την περίπτωση αυτή απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος οι αμοιβές που καταβάλλονται σε συνάλλαγμα από την Παγκόσμια Ένωση Αναπήρων Καλλιτεχνών (V.D.M.F.K.) στα μέλη της – ζωγράφους με το πόδι και το στόμα οι οποίοι είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας. Ωστόσο, τα ποσά αυτά πρέπει να περιληφθούν στη δήλωση φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων (Έντυπο Ε1) στους κωδικούς 659-660 ή 619-620, ανάλογα με το αν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση (επιλογή Λοιπές περιπτώσεις), για την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013, κατά περίπτωση. Οι διατάξεις αυτές ισχύουν, σύμφωνα με το άρθρο 147 του κοινοποιούμενου νόμου, για εισοδήματα που αποκτώνται από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από 15 Μαΐου 2018.

2. Με την παράγραφο 2 του άρθρου 114 του νόμου αυτού στο πρώτο εδάφιο της παρ.35 Α του άρθρου 72 του ν. 4172/2013 αντικαταστάθηκε η φράση «κατά το φορολογικό έτος 2016» από τη φράση «κατά τα φορολογικά έτη 2016 και 2017». Δηλαδή, παρατάθηκε για ακόμα ένα φορολογικό έτος (2017) η ως άνω μεταβατική διάταξη. Σύμφωνα με τη διάταξη αυτή, οι περιστασιακά ή ευκαιριακά απασχολούμενοι που δεν ασκούν επιχειρηματική ή ατομική αγροτική δραστηριότητα και το πραγματικό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ και παράλληλα το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ φορολογούνται ως μισθωτοί με την κλίμακα της παρ.1 του άρθρου 15 και τις μειώσεις της παρ.1 του άρθρου 16 του ν. 4172/2013. Οι διατάξεις αυτές ισχύουν, σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου αυτού, από την κατάθεση του σχεδίου νόμου στη Βουλή, ήτοι από 11.4.2018 και επομένως στην εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογικού έτους 2017 θα ληφθούν υπόψη τα διαλαμβανόμενα στην παράγραφο αυτή.

3. Με την παράγραφο 1 του άρθρου 142 του νόμου αυτού προστέθηκε νέο εδάφιο στο τέλος της παρ.2 του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013. Με τη διάταξη αυτή εισάγεται απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα κεφαλαιακά κέρδη που προκύπτουν από την ανταλλαγή ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου (SWAP) στο πλαίσιο του προγράμματος διαχείρισης των υποχρεώσεων του Ελληνικού Δημοσίου, κατ’ εφαρμογή της 1332/15.11.2017 Απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών (Β΄ 3995). Τα κέρδη αυτά απαλλάσσονται του φόρου εισοδήματος και με τη ρύθμιση αυτή απαλλάσσονται επιπλέον και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Επίσης, δεν αναγράφονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος καθόσον τα ως άνω κέρδη δεν συνιστούν πραγματοποιηθείσα υπεραξία. Οι διατάξεις αυτές έχουν εφαρμογή, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου αυτού, για τα εισοδήματα που αποκτώνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2017 και μετά.

4. Με την παράγραφο 2 του άρθρου 142 του νόμου αυτού, με την οποία τροποποιείται το πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 68 του ν. 4172/2013, ρυθμίζεται ο χρόνος καταβολής της πρώτης δόσης (και κατ’ επέκταση και των υπόλοιπων δόσεων) για τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων φορολογικού έτους 2017 και επόμενων, προκειμένου να διατηρηθεί ο προβλεπόμενος αριθμός δόσεων. Για τον σκοπό αυτό, η δήλωση υποβάλλεται μέχρι και την τελευταία εργάσιμη ημέρα του έκτου μήνα από το τέλος του φορολογικού έτους. Οι διατάξεις αυτές έχουν εφαρμογή για τα εισοδήματα που αποκτώνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2017 και μετά.

5. Με την παράγραφο 4 του άρθρου 142 του νόμου αυτού παρατείνεται η οριζόμενη στο τελευταίο εδάφιο των παρ. 1 και 2 του άρθρου 10 του ν.2579/1998 προθεσμία, σχετικά με τη φορολογία μεταβίβασης των αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης των περιπτώσεων β’, γ’ και δ’ των παραγράφων 1 και 2 του ως άνω άρθρου και νόμου (ΤΑΞΙ, τουριστικά λεωφορεία, λεωφορεία ενταγμένα σε ΚΤΕΛ), από τη λήξη της έως και τις 31.12.2018. Κατά συνέπεια, σε κάθε μεταβίβαση των πιο πάνω αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης από επαχθή αιτία, περιλαμβανομένης και της ανταλλαγής τους, καταβάλλονται πριν από τη μεταβίβασή τους, τα εφάπαξ πάγια ποσά φόρου που προβλέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν.2579/1998, για την άδεια κυκλοφορίας και το όχημα, αντίστοιχα.

Περαιτέρω, για το φορολογικό έτος 2017 στον πίνακα ΣΤ΄ του εντύπου Ε3, όσον αφορά τις ατομικές επιχειρήσεις, ο κωδικός 444 «Μείον: Αφορολόγητα έσοδα» συμπληρώνεται και στην περίπτωση της μεταβίβασης με επαχθή αιτία των πιο πάνω Δ.Χ. οχημάτων. Ειδικότερα, αναγράφεται η τυχόν προκύπτουσα υπεραξία από την πώληση του Δ.Χ. οχήματος η οποία έχει καταχωρηθεί στα βιβλία της επιχείρησης, προκειμένου να αφαιρεθεί από τα λογιστικά κέρδη αυτής και να μη συμπεριληφθεί στα καθαρά φορολογητέα αποτελέσματα που θα μεταφερθούν στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1), καθόσον με την καταβολή των υπόψη ποσών εξαντλείται και η φορολογική υποχρέωση του πωλητή (σχετ. ΠΟΛ.1128/2015 εγκύκλιος).

Όσον αφορά στη φορολογική μεταχείριση της κατά τα ανωτέρω υπεραξίας που αποκτούν νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες του άρθρου 45 του ν. 4172/2013 και η οποία είναι καταχωρημένη στα βιβλία του μεταβιβάζοντος νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, ισχύουν όσα έχουν σχετικά διευκρινιστεί με την ΠΟΛ.1128/2015 εγκύκλιό μας. Το σχετικό ποσό καταχωρείται στον κωδικό 470 του εντύπου Ν (δήλωση φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων) και σε περίπτωση διανομής ή κεφαλαιοποίησης της εν λόγω υπεραξίας, εφαρμόζονται οι οδηγίες που έχουν δοθεί με τις ΠΟΛ.1059/2015, 1014/2018 και 1069/2018 εγκυκλίους μας και ο καταβληθείς, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν.2579/1998, φόρος που αναλογεί στα διανεμόμενα ή κεφαλαιοποιούμενα ποσά δηλώνεται στον κωδικό 009 του εντύπου Ν προκειμένου να συμψηφιστεί με τον αναλογούντα φόρο εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους.

Τέλος και δεδομένου ότι η προθεσμία ισχύος του άρθρου 10 του ν.2579/1998 παρατάθηκε έως τις 31.12.2018 από τότε που έληξε, οι πωλήτριες επιχειρήσεις οι οποίες πραγματοποίησαν μεταβίβαση αυτοκινήτου δημόσιας χρήσης μέσα στα φορολογικά έτη 2017 και 2018 χωρίς να καταβάλουν τα ποσά του άρθρου 10 του ν.2579/1998, καλούνται να προσέλθουν στην αρμόδια για τη φορολογία του εισοδήματός τους Δ.Ο.Υ. και να υποβάλουν την προβλεπόμενη από τις διατάξεις του άρθρου αυτού δήλωση, καταβάλλοντας τον οριζόμενο από τις σχετικές διατάξεις φόρο έως τις 31.12.2018, χωρίς την επιβολή προστίμων και τόκων.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ Α.Α.Δ.Ε.

Γ.ΠΙΤΣΙΛΗΣ